Transliteration
[Deckblatt:]
Groß-Wardein 7. April 1631 Georg Rákóczys Grsf. v. Siebenbürgen Ratification des Kaschauer Friedens mit Ks. Ferdinand II. Dat. In Arce nostra Varad, die Septima Mensis Aprilis A.A. Millesimo Sexcentesimo Trigesimo Primo
Orig. auf Papier mit aufgedrücktem Siegel Ung. Arch. K.Hbb ad 20.
[Titel:]
Tractatus Pacis Anni 1631 Cum Principe Georgio Rákoczy initus 7. Aprilis
No<s>Ein Buchstabe unleserlich durch schwarzen Fleck. Georgius Ra<k>Ein Buchstabe unleserlich durch schwarzen Fleck. oci Dei Gratia Pr<i>Ein Buchstabe unleserlich durch schwarzen Fleck. nceps Transyl- vaniae Partium Re- gni Hungariae Domi- nus et siculorum Comes.
Memoriæ commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis. Quod cum Nos certarum quarundam difficultatum inter Sacratiss[i].mam Cæsar[eam] Re- giamque Ma[jes]t[a]t.em et Nos vigentium componendarum causa certos Legatos nostros Plenipotentiarios nimirum S[pectabi]les et Mag[nificos] Stephanum Kovaczioczy de Kéört- velyfaia Comitem Comitatus Thorden[sis] Sedisque Siculicalis Marus Capitaneum Cancellarium et Consiliarium; Item Franciscum Miko de Hidueghe Sedium Si- culicalium Czik Gyirgyo et Kaszon Capitaneum Supremum Cubilcularium, The- saurarium et Consiliarium nostros; Prudentemque et Circumspectum Andream Gor- gias Civem et Senatorem Civiatis nostræ Coronensis fidelis syncere nobis dilectos ad Illustriss[imu].m D[omi]num Comitem Nicolaum Eszterhasi de Galantha, perpetuum de Frakno, Regni Hungariæ Comitem Palatinum, Judicem Cu- manorum, Equitem Aurei velleris, Comitatuumque Sopronien[sis], Zoljen[sis] et de Be- regh Comitem, Sacratiss[i]mæ Cæsar[eæ] Regiæque Ma[jes]t[a]tis Intimum Consiliarium, Ca- merarium, et per Regnum Hungariae Locumtenentem, ut pote, cum sufficienti plenipotentia, a dicta Ma[jes]t[a]te sua Cæsar[ea] ad sopiendos motus hos, in supe- riores regni Hungariae partes expeditum, in Civitatem Cassouiensem dimitten- dos voluerimus. Quorum quidem Legatorum nostrorum, post varios ultro citroque tractatus institutos, demum et tollendos motus et novitates, medio præfati Domini Comitis Palatini, cum Sacratiss[i]ma Regiaque Ma[jes]t[a]te. ad infrascri- ptam pacis et concordiae unionem devenimus. Cuisquidem Articuli et conditio-
tiones sequuntur in hunc modum.Primo: Quo ad <...>Passage durch Fleck unleserlich, wohl <domini>. principis personam, teneatur D[omi]nus Princeps, peracta hic pacificatione, h<...>Passage durch Fleck unleserlich, wohl <honorificam>. am lega- tionem cum donis congruis in recognitionem obsequij, et ad han<...>Passage durch Fleck unleserlich, wohl <hanc pacificationem>. ationem confirmandam, Viennam ad suam Ma[jes]t[a]tem expedire, eamque dece<...>Passage durch Fleck unleserlich, wohl <decenter complacare>. implacare. Secundo: Do[mi]n[u]s Princeps fide Christiana mediante firmissime <...>Passage durch Fleck unleserlich, wohl <promittat>. ittat, quod nunquam contra Ma[jes]t[a]tem suam Augustamque Domum Austriac<am ac>Passage durch Fleck unleserlich. Ditiones suae Ma[jes]t[a]ti Successoribusque eius legitimis subiectas, arma vel hostilitatem ullam, sub quovis quæsito colore ac prætextu, movebit; neque erga suam Ma[jes]t[a]tem malè affectos juvabit, neque ullam cum ipsis correspondentiam habebit; Turcas et Tartaros aliosque Regni æmulos, contra Regnum Hungariae, et alias ditiones christianas, non concitabit neque evocabit, militemque proprium aut extraneum in suæ Ma[jes]t[a]tis ditiones non introducet neque intromittet; con- silia noxia contra suam Ma[jes]t[a]tem non agitabit, quin imo, noxias aliorum adturbandam pacem statumque tranquillum suggestiones et solicitationes, authoresque illarum in signum synceræ erga bonum publicum affectionis, suæ Ma[jes]t[a]t[is] manifestabit. Idem quoque a parte suæ Ma[jes]t[a]ti[s] fiat. Tertio Si quidem D[omi]nus Princeps Patakini in posterum non habitabit, Praefectum et officiales ibidem, Regni Hungariæ Nobiles possessionatos intertenebit. Quarto. Præsidium suæ Ma[jes]t[a]tis Ungaricum in Arcem Onodiense[m], idem D[omi]nus Princeps eo numero quo erunt sui præsidiarij, de facto re- cipiat, et præsidium illud suæ Ma[jes]t[a]tis Domino Principi tanquam Arcis D[omi]no instar Præsidiarioum suorum propriorum. Domini autem Principis præsidium, Suæ Ma[jes]t[a]ti, secundum consuetudinem Juramenti præsidiariorum eiusdem Ma[jes]t[a]tis fidei vin- culo sint obstricti. Capitaneus tamen præsidij suæ Ma[jes]t[a]tis non habebit conti- nuam in Arce residentiam, sed dum et quandocunque necessitatem fore cogno- verit, libere in Arcem introire, ibidem commorari et residere, et una cum reli- quo præsidio Arcem defendere possit. Si quando autem ex filijis D[omi]ni Prin- cipis aliqui in Hungariam sese ad residendum conferrent, tanquam unus ex Magnatibus regni Hungariae, Arcemque ipsam in suam directionem reci- perent, in suæ Ma[jes]t[a]tis fidelitate existendo, eo casu directio et possessio Ar- cis in priorem statum et consuetudinem in qua hactenus extitit, reducatur. Capitaneus autem et præsidium suæ Ma[jes]t[a]tis, in consuetos Donimi Principis proventus se se non immisceant.Quinto: Magnates et Nobiles
biles <Transsylv>Passage durch Fleck unleserlich. ani, qui defacto in Ditione suæ Ma[jes]t[a]tis existunt, libere in Tran- sylvani<am ...>Passage durch Fleck unleserlich, wohl <am redire>. possint, neque in personis vel bonis impediantur; Si qui vero ex Nobili<bus ...>Passage durch Fleck unleserlich, wohl <ibus aut>. Magnatibus Transsylvanis, servitio suæ M[ajes]t[a]tis se se inpo- sterum <...>ngereUnklare Lesart, wohl <obstringere>.voluerint, de jis in proxime affutura generali Diæta Transsy<lvani>ae, Dominus Princeps proponet diligenter, et, si status et Ordines Regni eiusmodi servitia libera permiserint. Dominus quoque Prin- ceps deliberationem eorundem Statuum admittet. De coetero hâc quoque in parte, priorum Diplomatum continentiæ observentur.Sexto: <N>umquam inposterum conductitia Haydonum Cæsareæ Ditionis opera, quo- cunque in casu et neccessitate, ipse D[omi]nus Princeps, vel suorum quispiam, citra expressam suae Ma[jes]t[a]tis voluntatem, utatur. Idem quoque a par- te suæ Ma[jes]t[a]tis fiet ratione Haydonum ditioni D[omi]ni Principis subjector[um]. Septimo Proventus suæ Ma[jes]t[a]tis quoslibet et Regni contributiones aliaque onera, quæ reliqui etiam Regni Hungariæ Magnates et Re- gnicolæ supportant, ut bona quoque eiusdem D[omi]ni Principis supportent, non contrariabitur.Octavo: Ut omnia puncta foederis cum Transsylvaniæ regno antehac tempore Suæ [Majes]t[a]tis conclusa, et publicis Regni Comitiis Transsylvanicis Juramenti Literis confirmata et suæ Ma[jes]t[a]ti transmissa, sarta et tecta permaneant in omnibus suis punctis et clausulis ac conditionibus.Nono: Cum hostibus suæ Ma[jes]t[a]tis quibuscunque, um foedus amque correspondentiam habebit, nec quæsito quovis sub colore et prætextu opem illis feret, quin imo si quos tales ad- verteret, eos suæ Ma[jes]t[a]ti Cæsar[eæ] haud mora deferet. Idem quoque a parte suæ Ma[jes]t[a]tis fiet.Decimo: Si quid Idem D[omi]nus Princeps prætensi contra suam Ma[jes]t[a]tem habuerit, id non nisi per Legatos suos pri- mum apud suam Ma[jes]t[a]tem prosequatur, Et ita negotium complanet. Idem fiet ex parte quoque suæ Ma[jes]t[a]tis.Undecimo: Captivi omnes, qui ab initio huius motus huc usque utrinque et ubicunque intercepti sunt, gratis dimittantur. Duodecimio: Magnificos Dominos Comitem Stephanum Betthlen Juniorem et Dauidem Zolyomi, ad condi- tiones ipsis propositas, ita uti limitatæ ac in peculiari scripto com-
prehensæ, sigillisque et chirographi Mag[nificorum] D[omi]norum Sigismun<...>Passage durch Fleck unleserlich, wohl <Sigismundi Lonyai>. et Francisci Miko, firmatæ sunt, acceptandas et præstandas, Dn<...
>Passage durch Fleck unleserlich, wohl <domino princeps>. nceps ipsemt inducet. Similiter etiam Haydones ditioni Transsyl<vanic>Passage durch Fleck unleserlich. æ sub- jectos inducet, ut nexus et confoederationes inter ipsos et H<aydo>nes Di- tionis suae Ma[jes]t[a]tis et alios interessatos, remittant, relaxent <et> penitus aboleant. Haydonis etiam Ditionis suæ Ma[jes]t[a]tis, una cum Domino Palat- ino, inducet. Idem D[omi]nus Princeps ad acceptandas conditionis ipsis etiam propositas sub sigillis et chirographis Mag[nificorum] Sigismundi Lonyai, et Francisci Miko, scripta comprehensas.Decimo tertio: Offert etiam D[omi]nus Princeps se se omni conatu interpositurum, ut Capitanei et præsidiarii Arcis Munkacz, fidei vinculo suæ Ma[jes]t[a]ti obstringantur; pro- ut id antea quoque usu roboratum fuit. Sin autem præstare hoc nollent, et Sua Ma[jes]tas vel Dominis Palatinus contra illos, aliam sibi rationem ineundam duceret, Dominus Princeps atenus impediet. Decimoquarto: Inducet etiam D[omi]nus Princeps Mag[nifi]cum D[omi]num Comitem Stephanum Betthlen Juniorem ut Capitaneus et præsidiarij <..>Zwei unklare Zeichen, möglicherweise Schreibkorrektur <os>. Arcis Eczied, suæ quoque Ma[jes]t[a]ti fidei vinculo sint adstricti, iuxta Diploma pacificationis Posonienses.De- cimo quinto: Quibus omnibus præmissis per Dominum Principem acceptatis et confirmatis, differentiæ, contrarietates et violentiæ omnes exindeque subsecuta qualiacunque in commoda et damna, quæ inter suam Ma[jes]t[a]tem Cæsar[eam] eiusque subditos, et Dominum Principem Transsylvaniæ eiusque pa- riter subditos, ab inito huiusce præsentis motus, in partibus Regni Hun- gariæ superioribus hucusque exorta sunt, penitus sopiantur, oblivionique perpetuæ, tam per suam Ma[jes]t[a]tem Cæsar[eam] quam etiam alios suos subditos, trandantur.Decimo sexto: Sua Ma[jes]tas Cæsar[ea] pro in- nata sua benignitate, Dominum Principem, in peculiarem suam protectione recipit et assumit, neque Eundem hæredesque et posteritates ipsius utriusque sexus universos bonaque eorundem et Coniugis suæ universa in Hungaria existentia ratione præmissarum diffenentiarum et Damnorum, ulla unquam modo per se vel per alios quoslibet, impediet et turbabit.Decimo septimo: Adhæc sua Maiestas Eundem D[omi]num Principem in Principatu regni Trans- sylaniae et partium Hungariae eidem annexarum, nec per se, nec per alios quoscunque impediet et turbabit, impedirique patietur.De-
cimo <octa>voPassage durch Fleck unleserlich, <octavo>.. : Sua Maiestas Cæsar[ea] atque Regia Conf<oe>derationes suas, cum Statib<...>Passage durch Fleck unleserlich, wohl <statibus et ordinibus>. inibus Regni Transsylvaniæ, et partium Hungariæ eidem an- nexarum <...>Passage durch Fleck unleserlich, wohl <initas>. vigore huiusce transactionis renovat, benigneque eosdem Sta- tus asse<...>Passage durch Fleck unleserlich, wohl <assecurat>.quod neque se ipsos, neque fines et terminos ipsorum antiquos, per se v<...>Passage durch Fleck unleserlich, <vel per>. alios quoscunque quovismodo turbari et impediri permittet. Decimo nono: Amnystia servitoribus Domini Principis omnibus iuxta tenorem posterioris Amnystiæ Posoniensis concedetur. Nos igitur quibus nihil charius potiusque, quam publicae quietis gentisque nostræ tranquillitatis studium fuit, præscriptos universos Articulos, singulaque in eisdem contenta, ex certa nostra scientia, animoque bene deliberato acceptamus, approbamus, ratificamus et confirmamus. Assecurantes tam sæpe fatam Sacratiss[i]mam Cæsar[eam] regiamque Ma[jes]t[a]tem, quam etiam dictum Dominum Regni Hungariæ Comitem Palatinum, in verbo nostro Principali et bona fide christiana, quod præscriptos universos Articulos, in omnibus suis punctis et clausulis , tam Nos ipsi observabimus, quam etiam per alios subditos nostros, cuiuscunque status et conditionis sint, observari faci- emus. Ad quod observandum, etiam successores nostros legitimos Trans- sylvaniae Principes, quos videlicet transactio ista concernere dignoscitur, obligatos esse volumus. Harum nostrarum manus nostræ subscriptione roboratarum vigore et testimonio literarum mediante. Datum in Arce nostra Varad die Septima Mensis Aprilis Anno Domini Millesimo Sexcentesimo Trigesimo Primo.
Georgius Rakoczy m.p.
Martinus Markosffalvi Secr[etarius] m.p.